عصر رضاشاه پهلوی و تجدیدِ معادلات پیشین در تاریخ روابط خارجی ایران (1320-1304)

Authors

  • طاهره ابراهیمی‌فر دانشیار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، گروه علوم سیاسی، ایران، تهران
Abstract:

چهار سال پس از کودتای سوم اسفند 1299، رضاشاه پهلوی روابط خارجی ایران را در جهت پیشگیری از مداخلۀ قدرت‌‌های بزرگ تغییر داد. لازم به ذکر است که در سراسر عصر قاجار ایران در معرض نفوذ سیاسی، اقدامات نظامی و بهره‌برداری اقتصادی دو قدرت بزرگ روسیۀ تزاری (و متعاقب آن شوروی) و بریتانیا بود. رضاشاه جهت مقابله با مداخلات خارجی اصلاحاتی را در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور بنیان گذاشتن دولت مُدرن در ایران انجام داد. با این حال و علی‌رغم سیاست‌های نوسازی و توسعۀ مورد نظر رضاشاه، معادلات روابط خارجی ایران همچنان بر اساس رقابت‌های میان بریتانیا و شوروی صورت پذیرفت. به عبارت دیگر روابط خارجی ایران در دوران رضاشاه همچون عصر قاجار در جهت موازنه در مقابل بریتانیا و شوروی احیاء شد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عصر رضاشاه پهلوی و تجدید معادلات پیشین در تاریخ روابط خارجی ایران (۱۳۲۰-۱۳۰۴)

چهار سال پس از کودتای سوم اسفند 1299، رضاشاه پهلوی روابط خارجی ایران را در جهت پیشگیری از مداخلۀ قدرت های بزرگ تغییر داد. لازم به ذکر است که در سراسر عصر قاجار ایران در معرض نفوذ سیاسی، اقدامات نظامی و بهره برداری اقتصادی دو قدرت بزرگ روسیۀ تزاری (و متعاقب آن شوروی) و بریتانیا بود. رضاشاه جهت مقابله با مداخلات خارجی اصلاحاتی را در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور بنیان گذاشتن دولت مُد...

full text

سیاست فرهنگی ایران در عصر رضاشاه (1320-1304 خ)

به قدرت رسیدن رضاشاه معلول تعارضها و ناکامیهایی بود که اصلاح طلبان مشروطه خواه با آنها درگیر بودند. بخشی از این ناکامیها به سبب فرهنگ حاکم بر جامعه و رهبران و نخبگان ایرانی در آن سالها بود. این فرهنگ شامل سه وجه مهم فرهنگ ملی- بومی و فرهنگ دینی و فرهنگ غربی می شد. در حالی که همگرایی اضلاع این مثلث فرهنگی می توانست برخی از مشکلات و مخاطرات ایران آن سالها را گره بگشاید، درگیری و واگرایی این اضلاع...

15 صفحه اول

برنامۀ تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی

نوسازی در تجربۀ اروپاییان، بر پایۀ مدرنیته و به یاری و کمک بورژوازی و دولت مطلقه و ملی و مدرن و از گذر تغییرات اجتماعی وسیع و همه‎جانبه، به ظهور جوامع مدرن و توسعه‎یافته انجامید. اما، در کشور ایران، با وجود تلاش‎هایی که در عصر رضا‌شاه صورت‎گرفت، نوسازی به ایجاد جامعه‌ای مدرن و توسعه‎یافته نینجامید. نوسازی در دورة پهلوی اول شتابان صورت‎گرفت و به دلیل تسلط دولت بر منابع قدرت، ناتوانی و پراکندگی ج...

full text

بررسی مسائل ارضی ایران و ترکیه در دورۀ رضاشاه 1304 - 1320 ش.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اختلافات ارضی ایران و ترکیه در دورۀ رضاشاه و چگونگی رفع آنها‌ست. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله، با روش توصیفی­ – تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه­ای و آرشیوی و با رویکرد تاریخی به بررسی اختلافات ارضی میان ایران و ترکیه می‌پردازد. یافته­ها و نتایج پژوهش: یافته‌های این تحقیق بر‌اساس روش تاریخی، گویای آن است که دو حکومت جمهوری ترکیه و رضاشاه، بنا به پیروی از سیاست خارجی صل...

full text

روابط سیاسی و فرهنگی ایران و ترکیه در دوره رضاشاه 1304 – 1320 شمسی

چکیده حکومت رضا شاه دارای ویژگی های منحصر به فرد از جنبه های سیاسی و فرهنگی بود ، روابط سیاسی و فرهنگی ایران با دول آن زمان بر وضعیت داخلی کشور تأثیراتی بر جای گذاشت . از کشور های قابل بحث در این زمینه می توان ترکیه را نام برد . رضا شاه از برنامه های آتا تورک ( مصطفی کمال پاشا ) متأثر شده و مطابق این روند دست به تغییراتی در نمادهای اجتماعی و سیاسی و فرهنگی ایران زد ، این اصلاحات شامل (کشف حج...

15 صفحه اول

اوضاع اقتصادی بندرعباس در دورة پهلوی اول 1320-1304

از دوره شاه عباس صفوی بندرعباس به عنوان برترین بندر تجاری ایران در سواحل خلیج فارس شناخته می‌شد. این برتری تا انتهای دوره صفویه برقرار بود؛؛ ولی پس از آن بندرعباس هرگز رونق سابق را نیافت. این بندر در دوره قاجار به عنوان بندر مجاور بندر بوشهر که مهم‌ترین بندر تجاری ایران در دوره قاجار محسوب می‌شد،  فعالیت می‌کرد؛؛ ولی در دوره پهلوی اول که به سبب رشد بندر خرمشهر بندر بوشهر از رونق افتاد، وضعیت اق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 33

pages  7- 32

publication date 2016-02-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023